پسوریازیس چیست؟ پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی خود ایمنی است که در سراسر جهان میلیونها نفر به آن مبتلا هستند . بیماری پسوریازیس با لکههای قرمز خارشدار شناخته میشود که بهصورت مداوم پوستهپوسته میشود. این لکهها میتوانند در هرجایی از بدن ظاهر شوند، اما بیشتر روی آرنج، زانو، پوست سر و کمر دیده میشوند.
درحالیکه علت دقیق بیماری پسوریازیس ناشناخته است، اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی هستند که باعث بروز این بیماری میشوند. افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، بیشتر احتمال دارد که به آن مبتلا شوند. برخی محرکها مانند استرس، عفونتها و برخی داروها نیز میتوانند منجر به تشدید آن شوند.
در ادامه از مرکز سلامت سایت اکسیریاب بیماری پسوریازیس،علت بروز این بیماری و 10 روش کاربردی برای کنترل آن را برسی خواهیم کرد…
شناخت علل بیماری پسوریازیس
علت دقیق بیماری پسوریازیس هنوز بهطور کامل شناختهنشده است، اما محققان بر این باورند که این بیماری ناشی از بیشفعال بودن سیستم ایمنی است. در یک سیستم ایمنی سالم، گلبولهای سفید خون به نام سلولهای T به محافظت از بدن در برابر مواد خارجی مانند باکتریها و ویروسها کمک میکنند. اما در افراد مبتلابه بیماری پسوریازیس، این سلولها بیشفعال شده و بهاشتباه به سلولهای سالم پوست حمله میکنند.
این حمله به سلولهای پوست باعث ایجاد یک سری پاسخهای ایمنی ازجمله آزاد شدن مولکولهای التهابی و تولید سریع سلولهای جدید پوست میشود. تجمع این سلولهای جدید منجر به ایجاد لکههای قرمز، برجسته و پوستهدار میشود که مشخصه بیماری پسوریازیس هستند.
علم پشت بیماری پسوریازیس چیست: بررسی نقش سیستم ایمنی
برای درک کامل بیماری پسوریازیس، مهم است که بیشتر در مورد نقش سیستم ایمنی بیشتر بدانیم. سیستم ایمنی شبکه پیچیدهای از سلولها، بافتها و اندامها است که باهم کار میکنند تا از بدن در برابر مهاجمان مضر دفاع کنند. در افراد مبتلابه بیماری پسوریازیس، این مکانیسم دفاعی بهاشتباه میافتد.
پاسخ سیستم ایمنی به بیماری پسوریازیس شامل نوعی سلول ایمنی به نام سلول دندریتیک است. این سلولها نقش مهمی در تنظیم سیستم ایمنی بدن دارند. در افراد مبتلابه بیماری پسوریازیس، سلولهای دندریتیک فعالشده و تولید بیشازحد سلولهای T را تحریک میکنند. این سلولها سیتوکینها را آزاد میکنند که مولکولهای التهابی هستند و به ایجاد ضایعات پوستی مشخصه کمک میکنند.
محققان هنوز در حال مطالعه مکانیسمهای پیچیده پشت بیماری پسوریازیس هستند، اما پیشرفتهای اخیر در درک نقش سیستم ایمنی منجر به توسعه درمانهای هدفمندی شده است که هدف آنها کنترل و کاهش علائم این بیماری است.
علائم شایع و انواع بیماری پسوریازیس
بیماری پسوریازیس میتواند به روشهای مختلف ظاهر شود و علائم آن میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. شایعترین علائم شامل لکههای قرمز و برجسته پوست با پوستههای نقرهای، خارش و خشکی است. این لکهها میتوانند کوچک و موضعی باشند یا نواحی وسیعی از بدن را بپوشانند.
انواع مختلفی از بیماری پسوریازیس وجود دارد که هرکدام ویژگیهای متمایز خود را دارند. پسوریازیس پلاکی شایعترین نوع است که با تکههای برجسته و قرمز پوشیده شده با فلسهای نقرهای مشخص میشود.
پسوریازیس رودهای بهصورت ضایعات کوچک و نقطه مانندی که در سراسر بدن پراکندهشدهاند ظاهر میشود که اغلب توسط یک عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد میشود. پسوریازیس معکوس چینههای پوستی مانند زیر بغل و کشاله ران را تحت تأثیر قرار میدهد و بهصورت لکههای قرمز صاف و براق ظاهر میشود.
انواع دیگر بیماری پسوریازیس عبارتاند از: پسوریازیس پوسچولار که باعث ایجاد تاولهای چرکی میشود و پسوریازیس اریترودرمیک که منجر به قرمزی و ریزش گسترده پوست میشود. درک انواع مختلف بیماری پسوریازیس برای تشخیص و درمان مناسب بسیار مهم است.
تأثیر بیماری پسوریازیس بر سلامت جسمی و روانی
علاوه بر علائم قابلمشاهده، بیماری پسوریازیس میتواند تأثیر قابلتوجهی بر سلامت کلی فرد داشته باشد. ناراحتی و درد فیزیکی مرتبط با این بیماری میتواند بر فعالیتهای روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. به دلیل حساسیت و شکنندگی که در پوست ایجاد میشود، کارهای سادهای مانند دوش گرفتن یا لباس پوشیدن میتوانند چالشبرانگیز شوند.
علاوه بر تأثیر فیزیکی، بیماری پسوریازیس میتواند بر سلامت روان فرد نیز تأثیر بگذارد. ماهیت قابلمشاهده این وضعیت میتواند منجر به خودآگاهی، خجالت و کاهش عزتنفس شود. بسیاری از افراد مبتلابه بیماری پسوریازیس ممکن است درنتیجه زندگی با یک بیماری مزمن که اغلب توسط دیگران بهاشتباه درک میشود، دچار اضطراب و افسردگی شوند.
پرداختن به تأثیرات جسمی و روانی بیماری پسوریازیس بهمنظور ارائه مراقبت و حمایت همهجانبه برای کسانی که با این بیماری زندگی میکنند، مهم است.
تشخیص و گزینههای درمانی بیماری پسوریازیس
تشخیص بیماری پسوریازیس معمولا شامل معاینه بصری پوست آسیبدیده توسط متخصص پوست است. در برخی موارد، بیوپسی پوست ممکن است برای تائید تشخیص ضروری باشد. پس از تشخیص، چندین گزینه درمانی برای مدیریت علائم و به حداقل رساندن علائم وجود دارد.
درمانهای موضعی، مانند کورتیکواستروئیدها و آنالوگهای ویتامین D، معمولاً برای کاهش التهاب و کنترل تولید بیشازحد سلولهای پوست استفاده میشود. فتوتراپی که شامل قرار گرفتن پوست در معرض اشعه ماوراءبنفش است نیز میتواند در درمان بیماری پسوریازیس مؤثر باشد. برای موارد شدیدتر، داروهای سیستمیک، ازجمله داروهای بیولوژیک و سرکوب کنندههای ایمنی خوراکی، ممکن است تجویز شود.
همکاری نزدیک با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی برای تعیین مناسبترین برنامه درمانی بر اساس شدت و نوع بیماری پسوریازیس بسیار مهم است.
تغییرات سبک زندگی و نکات خودمراقبتی برای مدیریت بیماری پسوریازیس
علاوه بر درمانهای پزشکی، برخی تغییرات در سبک زندگی و شیوههای خودمراقبتی میتواند به مدیریت بیماری پسوریازیس و کاهش علائم آن کمک کند. حفظ یک سبک زندگی سالم، ازجمله رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و خواب کافی، میتواند از سلامت کلی پوست حمایت کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
اجتناب از عوامل محرک مانند استرس، سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز میتواند به جلوگیری از شعلهور شدن آن کمک کند. مرطوب کردن منظم پوست، استفاده از محصولات مراقبت از پوست ملایم و پرهیز از مواد شیمیایی خشن یا محرکها میتواند باعث تسکین پوست شود.
هر روش یا راهبرد بر اساس ژنتیک و ذات پوست فرد جواب خواهد داد، زیرا آنچه ممکن است برای یک فرد مؤثر باشد ممکن است برای دیگری مؤثر نباشد. آزمایش شیوههای مختلف خودمراقبتی و صبور بودن در این فرآیند، کلید مدیریت مؤثر بیماری پسوریازیس است.
آخرین تحقیقات و پیشرفتها در درمان بیماری پسوریازیس
گزینههای درمانی جدید برای بیماری پسوریازیس بهطور مداوم درحالتوسعه است. یکی از زمینههای هیجانانگیز تحقیق در مورداستفاده از بیولوژیکها است. بیولوژیکها داروهایی هستند که از موجودات زنده به دست میآیند. هدف این درمانهای هدفمند مسدود کردن سلولهای ایمنی خاص یا پروتئینهای دخیل در ایجاد بیماری پسوریازیس است.
یکی دیگر از روشهای امیدوارکننده، تحقیق در مورد نوع تغذیه و رژیمهای درمانی خاص است. مطالعات ارتباط بالقوهای را بین سلامت روده و بیماری پسوریازیس نشان دادهاند، بهطوریکه برخی از افراد پس از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی یا مصرف پروبیوتیک ها، کاهش چشمگیری در علائم بیماری خود داشتهاند.
همانطور که تحقیقات برای کشف بینشهای جدید در مورد مکانیسمهای اساسی بیماری پسوریازیس ادامه دارد، امید است که گزینههای درمانی مؤثرتری در دسترس قرار گیرند.
مقابله با بیماری پسوریازیس: گروهها و منابع حمایتی
زندگی با بیماری پسوریازیس هم ازنظر جسمی و هم ازنظر احساسی میتواند چالشبرانگیز باشد. بااینحال، گروهها و منابع حمایتی متعددی برای کمک به افراد برای مقابله با این وضعیت وجود دارند. این گروهها فضای امنی را برای به اشتراک گذاشتن تجربیات، مشاوره گرفتن، و ارتباط با دیگرانی که مبارزات روزمره زندگی با بیماری پسوریازیس را بهخوبی درک میکنند، فراهم میکنند.
علاوه بر گروههای حمایتی، منابع آنلاین، مواد آموزشی و سازمانهای حمایتی نیز وجود دارند که به افزایش آگاهی و ارائه اطلاعات در مورد بیماری پسوریازیس کمک میکنند. این منابع میتواند به افراد کمک کند تا از آخرین تحقیقات، گزینههای درمانی و شیوههای مراقبت مطلع شوند.
10 روش درمان پسوریازیس
1-کرمها و پمادهای موضعی:
این روش برای درمان پسوریازیس خفیف تا متوسط بهکاررفته و میتوانند خارش و قرمزی را تسکین دهد. بهترین گزینه استفاده از پماد کلوبتازول است. زمان استفاده از این پماد قبل از خواب است. پس از استفاده از این پماد، محل زخم را با نایلون فریزی پوشانده و بخوابید. این روش درمان را به مدت یک هفته تا 10 روز ادامه دهید. تأثیر آن فوقالعاده است.
2-نور درمانی (فوتوتراپی):
این روش درمانی شامل قرار دادن پوست در معرض نور ماوراءبنفش، تحت نظارت پزشکی است که میتواند به کاهش ظاهر ضایعات پسوریازیس کمک کند.
3-داروهای سیستمیک:
داروهای تجویزی خوراکی یا تزریقی بسیاری هستند که با نظارت پزشک و برای درمان پسوریازیس حاد مصرف میشوند. بهعنوانمثال میتوان به متوترکسات، سیکلوسپورین و داروهای بیولوژیکی مانند مهارکنندههای TNF اشاره کرد.
4-مرطوب کنندهها:
مرطوب نگهداشتن نواحی آسیبدیده پوست میتواند به کاهش خارش و پوستهپوسته شدن کمک کند.
5-حمام کردن در نمک اپسوم یا بلغور جو دوسر:
افزودن نمک اپسوم یا بلغور جو دوسر به آب حمام میتواند به تسکین خارش و التهاب پوست کمک کند.
6-کاهش استرس:
استرس میتواند علائم پسوریازیس را بدتر کند، بنابراین یافتن راههایی برای مدیریت استرس میتواند مفید باشد. بهعنوانمثال میتوان به ورزش، یوگا، مدیتیشن و تکنیکهای تمدد اعصاب اشاره کرد.
7-تغییرات رژیم غذایی:
پس از مدتی افراد مبتلابه پسوریازیس متوجه میشوند که برخی از غذاها باعث تشدید علائم آنها میشوند. استفاده از یک رژیم غذایی مناسب پسوریازیس شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات و اسیدهای چرب امگا 3 بسیار مفید است.
8-ترک سیگار:
سیگار کشیدن میتواند علائم پسوریازیس را بدتر کند، بنابراین ترک سیگار قطعاً به بهبود آنها کمک میکند.
9-اجتناب از مصرف الکل:
نوشیدنیهای الکلی میتواند علائم پسوریازیس را بدتر کنند و اجتناب از آن قطعاً مؤثر خواهد بود.
10-درمانهای جایگزین:
برخی از افراد مبتلابه پسوریازیس با طب سوزنی، رایحهدرمانی یا سایر درمانهای جایگزین بهبود مییابند. بااینحال، مهم است که قبل از امتحان هرگونه درمان جایگزین، با پزشک خود مشورت کنید.
نتیجهگیری: داشتن یک زندگی رضایتبخش با بیماری پسوریازیس
درحالیکه بیماری پسوریازیس ممکن است چالشهای خاصی را در نحوه زندگی شما ایجاد کند، اما با این شرایط هم میتوان زندگی رضایت بخشی داشت. افراد مبتلابه این بیماری با درک علم پشت بیماری پسوریازیس، جستجو، تشخیص و درمان مناسب، حرکت به سمت سبک زندگی سالم و ارتباط با شبکههای حمایتی میتوانند بهطور مؤثر علائم پسوریازیس را مدیریت کرده و تأثیر آن را بر سلامت جسمی و روانی خود به حداقل برسانند.
به یاد داشته باشید، تجربه هر فرد با بیماری پسوریازیس منحصربهفرد است و یافتن مؤثرترین برنامه درمانی و راهبردهای مقابلهای ممکن است زمان ببرد. با حمایت متخصصان مراقبتهای بهداشتی، عزیزان و جامعه بیماری پسوریازیس، افراد میتوانند چالشهای این بیماری را پشت سر بگذارند و همانند دیگر افراد جامعه زندگی عادی و پرباری داشته باشند.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با بیماری پسوریازیس دستوپنجه نرم میکنید، با مراجعه به روشهای درمان پسوریازیس، آخرین گزینههای درمانی و تکنیکهای خودمراقبتی را بررسی کنید. به یاد داشته باشید که شما در این سفر تنها نیستید و پشتیبانی بسیاری برای کمک به مدیریت مؤثر بیماری پسوریازیس وجود دارد.
سؤالات متداول:
پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس یک اختلال خودایمنی مزمن است که پوست و گاهی اوقات ناخنها و مفاصل را درگیر میکند. باعث میشود سلولهای پوست بهسرعت ساخته شوند و درنتیجه لکههای ضخیم و پوستهپوسته روی سطح پوست ایجاد میشود.
آیا پسوریازیس مسری است؟
خیر، پسوریازیس مسری نیست. این یک اختلال خود ایمنی است و توسط ویروس یا باکتری ایجاد نمیشود.
چه چیزی باعث پسوریازیس میشود؟
علت دقیق پسوریازیس ناشناخته است، اما تصور میشود که به سیستم ایمنی بیشفعال مربوط میشود. ژنتیک، عوامل محیطی و محرکهای خاص نیز میتوانند در ایجاد پسوریازیس نقش داشته باشند.
علائم پسوریازیس چیست؟
علائم پسوریازیس شامل لکههای قرمز، ضخیم و پوستهپوسته روی پوست، خارش، خشکی و گاهی درد مفاصل است.
پسوریازیس چگونه تشخیص داده میشود؟
پسوریازیس معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی تشخیص داده میشود. همچنین ممکن است برای تائید تشخیص، بیوپسی پوست گرفته شود.
انواع مختلف پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس انواع مختلفی دارد، ازجمله پسوریازیس پلاکی (شایعترین نوع)، پسوریازیس رودهای، پسوریازیس پوسچولار، پسوریازیس معکوس و پسوریازیس اریترودرمیک.
آیا درمانی برای پسوریازیس وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود ندارد، اما درمانهای زیادی برای کمک به مدیریت علائم وجود دارد.
چه درمانهایی برای پسوریازیس موجود است؟
درمان پسوریازیس شامل کرمها و پمادهای موضعی، نوردرمانی، داروهای خوراکی یا تزریقی و داروهای بیولوژیک است.
آیا پسوریازیس با تغییر سبک زندگی قابلکنترل است؟
بله، تغییرات سبک زندگی مانند حفظ یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، اجتناب از عوامل محرک مانند استرس، سیگار و الکل، و مرطوب نگهداشتن پوست میتواند به مدیریت پسوریازیس کمک کند.
آیا پسوریازیس عوارضی دارد؟
پسوریازیس میتواند منجر به عوارض پزشکی دیگری مانند آرتریت پسوریاتیک، بیماریهای قلبی عروقی و افسردگی شود. همکاری نزدیک با یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی برای مدیریت پسوریازیس و نظارت بر هرگونه عوارض احتمالی بسیار مهم است.
https://www.nhs.uk/conditions/psoriasis/
https://en.wikipedia.org/wiki/Psoriasis
دیدگاه خود را بنویسید